Jak założyć firmę na Cyprze Północnym w 2025? Pełny przewodnik krok po kroku
Cypr Północny (TRNC) to miejsce, które w ostatnich latach przyciąga coraz więcej inwestorów, przedsiębiorców i freelancerów. Połączenie korzystnego systemu podatkowego, niższych kosztów życia, strategicznego położenia oraz dynamicznie rozwijającego się rynku nieruchomości sprawia, że prowadzenie biznesu tutaj staje się realną alternatywą dla Europy Zachodniej.
Ale jak właściwie wygląda proces zakładania firmy w TRNC? Jakie są formy działalności? Ile to kosztuje i ile trwa? I wreszcie – dla kogo to się opłaca?
Poniżej znajdziesz kompletny, praktyczny przewodnik z aktualnymi danymi na 2025 rok.
1️⃣ Formy prowadzenia działalności w TRNC
W TRNC można prowadzić biznes w kilku formach prawnych, różniących się stopniem formalności, odpowiedzialnością i wymaganiami kapitałowymi.
1. JDV – Jednoosobowa Działalność Własna (Sole Trader)
- Najprostsza forma biznesu, popularna wśród freelancerów, drobnych usługodawców, sklepów i małych firm rodzinnych.
- Wymaga pozwolenia na pracę lub statusu rezydenta z prawem do pracy.
- Pełna odpowiedzialność majątkowa właściciela.
- Możliwość wystawiania faktur lokalnych i rozliczania podatku dochodowego.
Zalety:
- Szybka rejestracja (2–4 tygodnie)
- Niskie koszty startowe
- Minimum formalności
Wady:
- Odpowiedzialność całym majątkiem
- Brak ochrony prywatnego kapitału
2. Limited Company (Ltd) – Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
- Najczęściej wybierana przez inwestorów i większych przedsiębiorców.
- Wymaga co najmniej jednego dyrektora i udziałowca (mogą to być te same osoby, także cudzoziemcy).
- Minimalny kapitał zakładowy: 20 000 USD (w praktyce często nie trzeba go w pełni wpłacić od razu).
- Spółka jest osobnym bytem prawnym – chroni majątek właściciela.
Zalety:
- Ograniczona odpowiedzialność
- Lepsza reputacja w oczach kontrahentów i banków
- Możliwość zatrudniania pracowników na większą skalę
Wady:
- Wyższe koszty rejestracji
- Obowiązek prowadzenia pełnej księgowości
3. Partnership – Spółka partnerska
- Forma dla dwóch lub więcej osób prowadzących biznes wspólnie.
- Odpowiedzialność może być solidarna lub podzielona w zależności od umowy.
- Wymaga formalnego kontraktu i rejestracji w urzędzie.
4. Freelancer (bez rejestracji lokalnej firmy)
- Opcja dla osób, które świadczą usługi wyłącznie klientom zagranicznym i rozliczają się poza TRNC.
- Wymaga statusu rezydenta, ale nie pozwala na wystawianie faktur lokalnym podmiotom.
- Najczęściej wykorzystywana przez programistów, grafików, konsultantów online.
2️⃣ Proces zakładania firmy krok po kroku (2025)
Krok 1: Wybór formy działalności
- Przeanalizuj profil biznesu, ryzyko, liczbę wspólników, potrzeby księgowe.
Krok 2: Nazwa i rezerwacja
- Nazwa musi być unikalna i zatwierdzona przez Registrar of Companies.
- Można zarezerwować ją na 3 miesiące.
Krok 3: Przygotowanie dokumentów
- Paszport i kopia rezydencji lub pozwolenia na pracę.
- Umowa spółki (dla Ltd/Partnership).
- Adres siedziby firmy (może być wynajęte biuro lub adres wirtualny).
Krok 4: Wniosek i opłaty rejestracyjne
- Składa się w Ministerstwie Gospodarki i Energetyki (Department of Registrar of Companies).
- Opłata startowa: od 4 000 do 8 000 TRY dla JDV, od 10 000 TRY dla spółek Ltd.
Krok 5: Konto bankowe firmowe
- Wymagane do prowadzenia rozliczeń – banki często proszą o biznesplan.
Krok 6: Rejestracja podatkowa
- Nadanie numeru podatkowego.
- W przypadku działalności VAT-owskiej – rejestracja w urzędzie skarbowym.
Czas trwania całego procesu:
- JDV: 2–4 tygodnie
- Ltd: 4–8 tygodni
3️⃣ Koszty prowadzenia firmy (2025)
| Rodzaj kosztu | JDV | Ltd |
|---|---|---|
| Opłata rejestracyjna | 4–8 tys. TRY | 10–15 tys. TRY |
| Księgowość miesięczna | 1–2 tys. TRY | 2–4 tys. TRY |
| Składki społeczne | 1,200–1,800 TRY | 1,500–2,500 TRY |
| Roczny audyt | – | 8–12 tys. TRY |
| VAT (jeśli dotyczy) | 5% | 5% |
| Podatek dochodowy | do 37% | 23% CIT + dywidendy |
💡 Wskazówka: W TRNC nie ma podatku od zysków kapitałowych w wielu przypadkach, co jest korzystne dla inwestorów.
4️⃣ System podatkowy dla firm
- JDV – opodatkowanie progresywne (do 37%) od zysku.
- Ltd – stała stawka CIT 23% + podatek od dywidend (zwykle 10%).
- VAT – standardowa stawka 5%, ale na niektóre towary 0% lub 16%.
5️⃣ Biurokracja i realia 2025
- Wiele procesów nadal odbywa się osobiście, ale część rejestracji można zrobić online.
- Dokumenty często muszą być przetłumaczone na język turecki przez tłumacza przysięgłego.
- Urzędy są zamknięte w weekendy i w środy po południu.
- W sezonie letnim (czerwiec–wrzesień) procedury mogą trwać dłużej ze względu na urlopy urzędników.
6️⃣ Dla kogo opłaca się działalność w TRNC?
- Inwestorzy w nieruchomości (firmy developerskie, wynajem).
- Gastronomia, turystyka, usługi dla expatów.
- E-commerce i usługi online skierowane na rynki zagraniczne.
- Firmy importowo-eksportowe korzystające z niższych kosztów operacyjnych.
7️⃣ Plusy i minusy zakładania firmy w TRNC
Plusy:
- Niskie podatki i koszty utrzymania biznesu
- Łatwy dostęp do rynku lokalnego i tureckiego
- Elastyczność w prowadzeniu działalności
Minusy:
- Brak pełnego uznania międzynarodowego TRNC – czasem problem w transakcjach zagranicznych
- Mniejsza liczba banków z dostępem do SWIFT
- Biurokracja wolniejsza niż w UE
8️⃣ Podsumowanie
Założenie firmy na Cyprze Północnym w 2025 roku jest stosunkowo proste, ale wymaga znajomości lokalnych realiów i procedur. JDV jest najlepsze dla małych usługodawców, Ltd – dla większych projektów i ochrony kapitału. Przy odpowiednim przygotowaniu można tu prowadzić działalność o wiele taniej niż w wielu krajach europejskich, korzystając z dynamicznie rozwijającego się rynku.
