Jak założyć firmę na Cyprze Północnym w 2025? Pełny przewodnik krok po kroku
Cypr Północny (TRNC) przyciąga coraz więcej inwestorów i przedsiębiorców dzięki korzystnemu systemowi podatkowemu, niższym kosztom życia, a także dynamicznie rosnącemu rynkowi nieruchomości. Jeśli zastanawiasz się, jak założyć tu firmę i poprowadzić ją skutecznie, ten przewodnik jest dla Ciebie.
1️⃣ Formy prowadzenia działalności w TRNC
JDV – Jednoosobowa Działalność Własna (Sole Trader)
- Najprostsza forma działalności, popularna wśród freelancerów, małych usługodawców i sklepów.
- Wymaga pozwolenia na pracę lub statusu rezydenta z prawem do pracy.
- Pełna odpowiedzialność majątkowa właściciela.
- Możliwość wystawiania faktur lokalnych i rozliczenia podatku dochodowego.
Zalety:
- Szybka rejestracja (2–4 tygodnie),
- Niskie koszty startowe,
- Minimum formalności.
Wady:
- Odpowiedzialność całym majątkiem,
- Brak ochrony prywatnego kapitału.
Ltd – Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
- Najczęściej wybierana forma przez większych przedsiębiorców i inwestorów.
- Wymaga minimum jednego dyrektora i udziałowca (mogą to być osoby zagraniczne).
- Minimalny kapitał zakładowy 20 000 USD (często nie jest wpłacany od razu).
- Spółka jest osobnym bytem prawnym, chroni majątek właściciela.
Zalety:
- Ograniczona odpowiedzialność,
- Lepsza reputacja wobec kontrahentów i banków,
- Możliwość zatrudniania pracowników.
Wady:
- Wyższe koszty rejestracji,
- Obowiązek prowadzenia pełnej księgowości,
- Konieczność corocznego audytu.
Partnership – Spółka partnerska
- Forma dla dwóch lub więcej wspólników.
- Odpowiedzialność solidarna lub podzielona, na podstawie umowy.
- Wymaga formalnej rejestracji i spisania kontraktu.
Freelancer (bez lokalnej rejestracji firmy)
- Dla osób świadczących usługi wyłącznie klientom zagranicznym i rozliczających się poza TRNC.
- Wymaga statusu rezydenta, lecz nie pozwala na wystawianie faktur lokalnych.
2️⃣ Proces zakładania firmy krok po kroku
- Wybór formy działalności odpowiedniej do profilu i zespołu.
- Rezerwacja nazwy firmy w Registrar of Companies (ważna 3 miesiące).
- Przygotowanie dokumentów: paszport, rezydencja, umowa spółki (w przypadku Ltd/Partnership), adres siedziby.
- Złożenie wniosku i opłata rejestracyjna w Ministerstwie Gospodarki i Energetyki.
- Otworzenie firmowego konta bankowego, często z wymaganym biznesplanem.
- Rejestracja podatkowa (w tym VAT, jeśli dotyczy).
- Czas trwania: JDV – 2–4 tygodnie, Ltd – 4–8 tygodni.
3️⃣ Koszty związane z prowadzeniem firmy (2025)
| Rodzaj kosztu | JDV | Ltd |
|---|---|---|
| Opłata rejestracyjna | 4 000–8 000 TRY | 10 000–15 000 TRY |
| Księgowość miesięczna | 1 000–2 000 TRY | 2 000–4 000 TRY |
| Składki społeczne | 1 200–1 800 TRY | 1 500–2 500 TRY |
| Roczny audyt | – | 8 000–12 000 TRY |
| VAT (jeśli dotyczy) | 5% | 5% |
| Podatek dochodowy | do 37% | 23% CIT + podatek od dywidend |
4️⃣ System podatkowy i obowiązki fiskalne
- JDV rozliczają podatek dochodowy progresywnie, do 37%.
- Ltd płacą stały CIT w wysokości 23%, plus podatek od dywidend zwykle na poziomie 10%.
- VAT jest naliczany standardowo w wysokości 5%, ale istnieją wyjątki na niektóre towary i usługi.
5️⃣ Biurokracja i realia 2025
- Mimo postępu w cyfryzacji, wiele procedur wymaga osobistej wizyty w urzędach.
- Dokumenty należy często tłumaczyć na język turecki przez tłumacza przysięgłego.
- Urzędy zamykane są w weekendy i po południach, szczególnie wzrost czasu oczekiwania zaobserwowany w sezonie letnim.
- Regularny kontakt i dokumentacja ułatwiają przejście przez proces.
6️⃣ Dla kogo opłaca się firma w TRNC?
- Inwestorzy nieruchomościowi (wynajem, deweloperka).
- Branża turystyczna i gastronomiczna.
- Przedsiębiorstwa e-commerce i usługi online skierowane na rynki zagraniczne.
- Import-eksport korzystający z niższych kosztów operacyjnych.
7️⃣ Plusy i minusy prowadzenia firmy w TRNC
Plusy:
- Niskie koszty i podatki,
- Dogodna lokalizacja i dostęp do rynku tureckiego,
- Możliwość prostego prowadzenia działalności.
Minusy:
- Problem z uznaniem TRNC za granicą,
- Ograniczony dostęp do niektórych międzynarodowych systemów finansowych,
- Wolniejsza i bardziej tradycyjna biurokracja niż w krajach UE.
8️⃣ Podsumowanie
Zakładanie i prowadzenie firmy na Cyprze Północnym w 2025 jest stosunkowo proste, ale wymaga dobrej orientacji w lokalnych przepisach i procedurach. Dla małych i początkujących biznesów najlepsza jest JDV, natomiast spółka Ltd zapewnia większą ochronę kapitału i większe możliwości rozwoju. Warto korzystać z lokalnych doradców, którzy pomogą przejść przez całą procedurę i utrzymać firmę legalnie i efektywnie.
